بازار دارایی فکری، حلقه ارتباط حلقه علم و صنعت
زمزمه‌های تشکیل بازار دارایی فکری به عنوان یکی از بازارهای نوظهور فرابورس ایران، از سال 1391 و درست زمانی شکل گرفت که تنوع بخشی به ابزارهای مالی وضرورت نوآوری در ابزارها و خدمات به عنوان اهداف استراتژیک فرابورس مطرح و عملیاتی شدن آن مورد تاکید واقع شد. شرکت فرابورس ایران از آنجایی که طراحی اخصاصی انواع روش‌هایی عرضه و تامین مالی در بازار سوم را در عین انعطاف پذیری ساختار و چابکی فرایندها در دستور کار خود قرار داده است، ایجاد حلقه پیوند علم و فناوری با تولید و صنعت را به مثابه یکی از رسالت‌های خود دنبال نمود و لزوم تکمیل این زنجیره به منظور به منصه ظهور رساندن حوزه تفکر خلاق و منجر شدن ایده‌ها به تولید و عرضه در بازار، به راه اندازی بورس ایده یا بازار دارایی فکری منجر شد. بازار دارایی فکری آمده است تا در راستای اجرای مفاد بند (د) ماده 17 قانون برنامه پنجم توسعه که بر حمایت مالی از ایجاد و توسعه بورس ایده و بازار فناوری به منظور استفاده از ظرفیت‌های علمی در جهت پاسخگویی به نیاز بخش‌های صنعت، کشاورزی و خدمات تامید ورزیده است، شرایطی را مهیا کند برای تکمیل ارتباط حلقه علم و صنعت تا دانشگاهیان، مخترعان و مبتکران بتوانند در ارتباطی نظام‌مند، ایده‌ها و ابتکارات خود را به مرحله تجاری سازی برسانند و کلیدی باشد برای شکوفایی و به کارگیری ظرفیت‌های کشور و توسعه حوزه تفکر خلاق و اقتصاد دانش بنیان در کشور عزیزمان ایران.
اهداف راه اندازی بازار دارایی فکری
بازار دارایی فکری فرابورس که از آن با عنوان بورس ایده نیز یاد می‌شود، اهداف منحصر به فردی دارد که مهمترین آنها، حمایت از دارندگان دانش فنی و امتیاز ثبت اختراعات به منظور ارزشگذاری دارایی معنوی و همچنین تخفیف ریسک‌های قیمتی مرتبط با اوراق بهادار مبتنی بر مالکیت معنوی است. تسهیل انتقال تکنولوژی، تسهیل قیمت‌گذاری منطقی اوراق مالکیت معنوی بر مبنای قیمت یک بازار رقابتی و نیز ارتقای شاخص ثبت اختراعات کشور در مراجع بین المللی به عنوان یکی از شاخص‌های اصلی توسعه علم و فناوری، در زمره دیگر اهداف راه اندازی این بازار تعریف شده است. حرکت به سمت هدفمند شدن اختراعات، کاربردی نمودن پایان نامه‌های دانشجویان و تکیه بر نیازهای عینی بازار، ایجاد ارزش افزوده از اختراعات در راه اندازی اقتصاد دانش بنیان و استفاده از اسناد اختراعات ارزشگذاری شده در فرابورس به عنوان وثیقه در نهادهای بانکی هم از دیگر اهدافی است که برای بازار دارایی فکری فرابورس در نظر گرفته شده است. همچنین فرصت‌های حاصل از راه اندازی این بازار و تحقق نظام‌مند کردن ساز و کار ثبت اختراع و صدور تاییدیه‌های فنی و تخصصی، ایجاد ساختارهای منسجم و متمرکز ارزشیابی، قیمت گذاری و مشاوره، کشف قیمت دقیق، شفاف و عادلانه، امکان انتشار اطلاعات مربوط به قیمت‌ها، بررسی حجم و ارزش معاملات مربوط به حقوق مالکیت معنوی، افزایش شفافیت در بازار نقل و انتقال اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری، وجود ایده‌ها و اختراعات فراوان که برای نقل و انتقال نیاز به یک بازار منسجم دارند و هدفمند شدن برگزاری جشنواره‌ها و همایش‌های معرفی ایده‌ها و اختراعات در سطح کشور را نیز باید در کنار اهداف یاد شده، از دلایل راه اندازی آن برشمرد.
بازار دارایی فکری با کدام مزیت؟
در کشور ما، در صورتی که پشتیبانی و سرمایه‌گذاری مناسب صورت پذیرد، ایده‌های نو می‌توانند مبنای ایجاد یک کسب و کار جدید شوند و با مدیریت سرمایه و هدایت اختراعات و ایده‌ها در راستای تجاری‌سازی آنها، می‌توان شاهد پربارتر شدن هرچه بیشتر فضای کسب و کار بود. در این راستا بازار دارایی فکری می‌توان بستر مناسبی برای تعامل و همکاری صاحبان ایده و بازار سرمایه را فراهم
آورد. در بازار دارایی فکری، طراحان، مخترعان و ایده پردازان با ارائه طرح‌های خود می‌توانند از کمک سرمایه گذاران و مشارکت کنندگان منتفع شوند و از سوی دیگر سرمایه گذاران نیز می‌توانند نیازهای خود را از این طریق برآورده سازند. شرکت‌کنندگان در بورس ایده شامل شخصیت‌های حقیقی و حقوقی هستند که در زمینه‌های مختلفی همچون فناوری اطلاعات، صنعت خودرو، پزشکی، بیوتکنولوژی، نانو تکنولوژی و غیره فعالیت دارند و بازار دارایی فکری برای آنان مزایای متعددی در حیطه‌های اقتصادی، علمی و اجتماعی در بر خواهد داشت. برخی از این مزایای بازار دارایی فکری عبارتند از: توسعه تحقیق و پژوهش بر پایه نتیجه گیری‌های کاربردی در محیط علمی پیوند محیط دانشگاهی و پژوهشی با بخش‌های صنعتی و تولید توسط بازار سرمایه ارزشگذاری دستاوردهای مخترعان و حمایت مالی برای تشویق به نوآوری افزایش بهره‌وری تولید با طرح‌های برآمده از تخصص دانش پژوهان حفاظت از حقوق مخترعان در محیط قانونمند و منظم بازار سرمایه با توثیق اوراق بهادار حمایت از حقوق خریدار با ارزیابی کارشناسی طرح و ایده و تعیین قیمت طرح‌ها می‌باشد.
